27/10/14

Bé ốm hay mọc răng sữa?

Bé sốt nhẹ, nước rãi chảy nhiều, quấy khóc, bỏ ăn. Bạn lo lắng không biết con ốm hay chuẩn bị mọc răng.













Khi nào bé bắt đầu mọc răng ?

Khi nào chiếc răng sữa đầu tiên của bé yêu sẽ nhú lên là điều khó dự đoán, nhưng nói chung, bạn có thể chờ đợi điều này khi bé được 6 tháng. Một số bé mọc răng sớm hơn, các bé khác có thể mọc chậm hơn. Đặc điểm này mang tính di truyền. Nếu trước đây bạn mọc răng muộn thì nhiều khả năng bé cũng sẽ như vậy.

Khi sinh ra, các bé đã có đủ 20 chiếc răng sữa. Chúng nằm  vùi sâu dưới lợi, chỉ chờ thời cơ nhú lên.  Răng sữa thường mọc thành đôi, hai răng cửa dưới xuất hiện trước, rồi đến hai răng cửa trên. Bé gái mọc răng sớm hơn bé trai. Răng thường mọc theo “Quy tắc số 4”. Kể từ khi bé được 6 tháng tuổi, cứ mỗi 4 tháng bé sẽ mọc 4 răng, kết thúc lúc 2 tuổi rưỡi. Không thể dự đoán góc nhú của răng. Một số răng mọc thẳng, một số lúc đầu mọc vẹo nhưng sau đó lại tự điều chỉnh và đứng thẳng lên. Bạn đừng băn khoăn nếu thấy răng bé mọc thưa. Khoảng trống này giúp việc vệ sinh răng được dễ dàng. Nó không hề phản ánh tình trạng răng vĩnh viễn sau này.

Biểu hiện khi bé mọc răng

  • Chảy nước dãi nhiều.
  • Nổi ban quanh miệng: Nước bọt tiết ra nhiều và làn da nhạy cảm là hai nguyên nhân chính khiến bé nổi ban quanh miệng, dưới cằm. Điều này càng trở nên trầm trọng nếu khi ngủ da bé cọ vào phần ga trải giường thấm đẫm nước dãi. Hãy đeo yếm thấm nước dưới cằm cho bé và lót khăn xô hoặc khăn bông trên ga giường khi bé ngủ. Dùng nước ấm rửa sạch phần rớt dãi chảy ra quanh miệng rồi chấm nhẹ bằng khăn khô, sau đó bôi thêm kem làm ẩm da dành cho trẻ em.
Bé nổi ban quanh miệng.
  • Tiêu chảy: Không chỉ phần da mặt phản ứng với lượng nước bọt tiết ra quá nhiều, phần mông của bé cũng vậy. Bé có thể đi ngoài phân sền sệt, nổi ban nhẹ ở mông. Những triệu chứng này sẽ tự mất đi. Bôi kem chống hăm để bảo vệ da.
  • Sốt và quấy: Quá trình viêm xuất hiện khi răng cứng xuyên qua lợi mềm có thể gây sốt nhẹ (38,3 độ C). Dùng thuốc giảm đau paracetamol cho bé. Liều paracetamol thông dụng: 10mg/kg cân nặng x 4h/lần hoặc 15 mg/kg cân nặng x 6h/lần. 
  • Cắn lung tung: Bé rất thích cắn. Những vết răng hằn trên thành cũi và tiếng lách cách của lợi va vào thìa nhôm là dấu hiệu của lợi bị đau. Bé cũng có thể cắn bàn tay, ngón tay hoặc cánh tay bạn. Đôi khi bé “nhai” cả “ti” mẹ. Hãy cho bé thứ gì đó cứng và lạnh để gặm. Các bé thường thích những chiếc thìa lạnh hoặc vòng dành cho bé mọc răng (Một số vòng chứa nước bên trong, giữ trong tủ lạnh rồi cho bé cắn để giảm đau).

Bé thích cắn lung tung.


  • Thức đêm:  Kể cả những bé vốn ngủ rất ngoan trước đây cũng có thể khó ngủ trong những ngày mọc răng. Hãy cho bé một liều paracetamol trước khi đi ngủ. Nếu bé đau nhiều, dùng một liều paracetamol gấp đôi, rồi sau đó dùng liều bình thường sau 4 giờ nếu cần.  
  •  Bỏ ăn: điều này thay đổi tùy theo các bé. Có bé không bỏ bữa nào, có bé chọn cách ăn thật nhanh cho xong bữa, một vài bé  từ chối cả “ti” mẹ. Nếu bé khó ăn, hãy cho bé dùng các thức ăn lạnh, mềm. Dùng thìa lạnh để bón thức ăn.

 Làm sao biết bé đang mọc răng ?

Cách đơn giản và hiệu quả nhất là đưa ngón tay vào miệng bé để kiểm tra lợi. Bé sẽ dễ dàng chấp nhận việc này hơn là há miệng cho bạn nhìn ngó. Dùng ngón tay trỏ của bạn sờ dọc theo thành trước của lợi, bạn sẽ cảm thấy lợi sưng lên ở chỗ răng sắp sửa mọc.

Rất khó đoán trước lịch trình mọc răng của các bé. Có bé mọc đều đặn mỗi tháng một chiếc, nhưng nhiều bé mọc răng thành “chùm” rồi tạm nghỉ. Có khi bé mọc liền 4 chiếc, lúc này bé sẽ cảm thấy rất khó chịu. Nhiều bé đau đớn vô cùng khi mọc răng hàm. Đừng lo lắng nếu bạn nhìn thấy một vết phồng mềm màu xanh tím phía trên chiếc răng đang chuẩn bị nhú. Đó là khối máu tụ nằm dưới lớp bề mặt của lợi, không gây nguy hiểm gì. Cách tốt nhất là chườm lạnh (cho bé nhai khăn lạnh, vòng mọc răng…) để bé bớt đau. 

 

Phân biệt bé ốm hay mọc răng 

Một số dấu hiệu phân biệt mọc răng và các bệnh nhiễm khuẩn hô hấp: 

  • Khi mọc răng, bé chảy nước rãi trong, mũi không chảy nước. Khi cảm cúm, nước mũi đặc hơn và có thể có màu vàng. Nước mũi là biểu hiện của dị ứng hoặc nhiễm trùng.
  • Mọc răng hiếm khi gây sốt cao hơn 38,3 độ C.
  • Rứt tai là triệu chứng dễ gây nhầm lẫn giữa mọc răng và đau tai. Khi mọc răng, một số bé thường rứt tai (có thể là do đau lan từ miệng sang tai, hoặc bé chưa có khả năng xác định chính xác vị trí đau). Triệu chứng này không có giá trị ở các bé dưới 1tuổi. Khi viêm tai, bé thường bị đau nhiều khi ở tư thế nằm và có các biểu hiện cảm cúm khác.
  • Khi mọc răng, toàn trạng bé không xấu đi nhanh chóng.

 BS Trần Thu Thủy