Bé Linh (10 tháng, Hà Nội) đột nhiên sốt cao 39oC mà không có biểu hiện bất thường nào khác. Chị Liên nghĩ con sốt virus nên đã mua thuốc hạ nhiệt cho bé dùng. Tuy nhiên, sau 3 ngày, bé không hết sốt mà có dấu hiệu mệt mỏi và bỏ chơi, bé sốt cao liên tục cứ 4 tiếng phải dùng thuốc hạ sốt một lần. Gia đình vội đưa con đến khám tại Bệnh viện Nhi Trung và gần như “ngã ngửa” khi được thông báo bé Linh bị nhiễm trùng đường tiết niệu.
TS.BS Nguyễn Thu Hương,
trưởng khoa Thận – Tiết niệu Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, nhiễm trùng
đường tiết niệu (NTĐTN) là bệnh lý nhiễm trùng thường gặp ở trẻ em, đứng thứ 3
sau các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp và nhiễm trùng đường tiêu hóa. Bệnh xuất
hiện khi vi khuẩn đi vào niệu đạo và nhân lên trong đường tiểu hoặc do vi khuẩn
đi từ máu đến thận và đường tiết niệu. Tuy không nguy hiểm nhưng nếu không được
phát hiện sớm để điều trị kịp thời và dứt điểm, NTĐTN có thể tái phát nhiều
lần, gây biến chứng nguy hiểm như áp-xe quanh thận, nhiễm trùng huyết...
Theo Bs Nguyễn Thu Hương, bệnh được phân thành NTĐTN dưới (còn gọi là viêm bàng quang) và NTĐTN trên (còn gọi là viêm thận-bể thận cấp). Do không có triệu chứng đặc hiệu nên việc chẩn đoán bệnh, nhất là NTĐTN trên, rất khó khăn. Các biểu hiện của NTĐTN trên giống với biểu hiện của nhiều bệnh khác: trẻ sốt cao rét run hoặc sốt cao kéo dài không rõ nguyên nhân, bú kém, nôn, tiêu chảy…
NTĐTN xảy ra ở khoảng 5%
trẻ em gái và 1-2% trẻ em trai. Bệnh do vi khuẩn, virus hoặc nấm gây ra. Riêng
vi khuẩn E.Coli là thủ phạm gây 90% trường hợp NTĐTN. Các triệu chứng
thường gặp bao gồm:
- NTĐTN trên: thông
thường trẻ chỉ có các biểu hiện nhiễm trùng và sốt, không có các triệu chứng
rối loạn tiểu tiện như đái buốt, đái rắt, có thể có đái đục. Khi khám lâm sàng
bác sĩ thường không phát hiện ra biểu hiện nhiễm trùng ở các bộ phận khác như
tai, mũi, họng, đường tiêu hóa.
- NTĐTN dưới: trẻ sốt
37,5-38oC, có triệu chứng rối loạn tiểu tiện rõ như đái buốt, đái rắt, có thể
có đái máu. Xét nghiệm nước tiểu có bạch cầu niệu, hồng cầu niệu, protein niệu…
BS Nguyễn Thu Hương
khuyến cáo, để phòng ngừa NTĐTN cha mẹ cần giữ vệ sinh cho trẻ, tránh cho bé
tắm bồn, nên thay tã cho con ngay sau khi trẻ đi ngoài; cho trẻ uống nhiều
nước; khuyến khích trẻ không nhịn tiểu; cho trẻ ăn đủ trái cây, tránh táo bón.
Khi thấy trẻ có biểu hiện sốt cao liên tục trên 24 giờ, gia đình cần đưa con
đến các cơ sở y tế để khám bệnh tìm nguyên nhân gây sốt. Những trẻ bị NTĐTN kèm
dị dạng đường tiết niệu cần phối hợp điều trị dị dạng để tránh tái phát.
Khánh
Chi